Ks. Walenty Załuski[1]
Antonina Marta z Jabłonowskich i Wawrzyniec Piotr Załuskowie mieli dziewięcioro dzieci. Jednym z synów państwa Załusków był Walenty. Syn Leonard tak pisał o rodzicach:
„Oboje pochodzili z zamożnych ongi szlacheckich rodów, tylko, że ród Taty z Mazowsza, ród inteligencji z przewagą kapłanów – ród Mamy z Podlasia, ród wojaków z przewagą ziemian i urzędników. Oni oboje porodzili się i wzrośli już na schedach tylko (…) Ludzie pospolici przeceniają bogactwo, urodę, zaszczyty. Waś – nie: dorabiał się, ale tylko uczciwą pracą (…) czem Tata górował nad swemi rywalami – oświatą i ogładą: czytał i ładnie pisał w Andrzejewie w Magistracie.”
Zdjęcie pochodzi z książki napisanej przez K. Walentego Załuskiego „Andrzejewo i kościół andrzejewski. Szkic historyczny” Jedna ze stron niniejszej publikacji przedstawia zdjęcie, na którym widzimy ks. Walentego (po lewej stronie) z bratem Pawłem i rodzicami:
Walenty Załuska (Załuski), po ukończeniu Szkoły Powszechnej w Andrzejewie i Gimnazjum w Łomży, wstąpił do Seminarium Duchownego w Płocku.
Ksiądz Walenty Załuski (1859-1927) był kapłanem diecezji płockiej. Po święceniach prezbiteratu w 1881 lub 1882 roku (dokładnej daty święceń nie da się ustalić z braku archiwaliów), pracował jako wikariusz w Chorzelach, Jasiennicy, Skrwilnie, Dzierzgowie, Goworowie i Raciążu. Był administratorem parafii w Osieku Wielkim i proboszczem w Gójsku, gdzie wybudował kościół, a następnie w Lipnie i Zuzeli. Zmarł w 1927 roku, jako kapłan nowopowstałej diecezji łomżyńskiej, gdyż Zuzela została włączona w jej granice w 1925 roku. Był duszpasterzem, historykiem diecezji płockiej, społecznikiem i liturgistą, jedną z ważnych postaci Płockiego Kręgu Liturgicznego.[2]
Oprócz roli ewangelizatora, udzielał się także w podziemiu politycznym, dążąc do odzyskania niepodległości przez Polskę[3].
[1] Informacje pochodzą z portalu historycznego Andrzejewa WRONA, Miejscowości – w której przyszły ksiądz ukończył Szkołę Powszechną : http://www.portalwrona.com/walenty-zauski
[2] Informacje pochodzą ze strony internetowej: http://mazowsze.hist.pl/21/Studia_Plockie/941/2013/35188/
[3] Informacje pochodzą z portalu historycznego Andrzejewa WRONA: http://www.portalwrona.com/walenty-zauski