Protokoły posiedzeń Komizyi Rozdawczej Koronnej [1]

PROTOKÓŁ

Komisyi od J. K. M. i Rzeczypospolitej do rozrządzenia wszelkiemi dobrami post suppressum Institutum Societatis Iesu pozostałemi wyznaczonej, agitującej się w Warszawie od dnia 22 marca roku pańskiego 1774 aż do dnia 19 octobris 1776 roku.

Działo się w Warszawie w klasztorze księży bernardynów w wigilią święta Najświętszej Maryi Panny Zwiastowania, to jest dnia 24 miesiąca marca roku pańskiego 1774, w przytomności jaśnie wielmożnych, wielmożnych[2]  Rafała Gurowskiego, kasztelana Przemęckiego, Józefa Radzickiego, podkomorzego Zakroczymskiego, Józefa Radzimińskiego, sędziego ziemskiego, i posła powiatu Gnieźnieńskiego, Michała Karskiego, chorążego Różańskiego i posła ziemi Nurskiej, Józefa Mierzejewskiego, cześnika województwa Podolskiego, Frankowskiego burgrabiego Warszawskiego, posła ziemi Zakroczymskiej, Ksawerego Kęszyckiego, starosty Mosińskiego, Sieroszewskiego generała adjutanta JKM., posła województwa Kaliskiego, Józefa Komorowskiego, Ostrowskiego, pułkowników w wojsku koronnem, Antoniego Suchodolskiego, sędziego grodzkiego Lubelskiego, Józefa Byszewskiego, chambelana JKM., Józefa Drzewieckiego, pisarza sądów konfederacyi generalnej, Ksawerego Małachowskiego, regenta grodzkiego Kościańskiego, tudzież w obecności Feliksa Markowskiego, woźnego przysięgłego, akt ten przywołującego.

My komisarze rzeczypospolitej do rozrządzenia dobrami, post suppressum institutum Soc. Iesu pozostałemi, wyznaczeni mocą konstytucyi w te słowa uchwalonej: Rozrządzenie dobrami jezuickiemi[3]

Zgromadziwszy się więc w dzień wyżej na akcie wyrażony po wezwaniu od Rządcy Najwyższego pomocy, jurysdykcyą naszą komisarską ufundowaliśmy. Po której ufundowanej do zapisowania czynności naszych za pisarza Jana Przyłuskiego, cześnika województwa Bracławskiego, przymiotami zaszczyconego, obraliśmy.

A przystępując do wykonywania przepisów tejże konstytucyi, najprzód sesyą naszą preliminarną dnia 22 miesiąca i roku teraz bieżących odprawioną temuż pisarzowi zanotować zaleciliśmy, która się tu kładzie

Sesya 1 preliminarna 22 marca. Na tej sesyi preliminarnej my komisarze umówiliśmy:

1) żeby rekwirować Komisyą Edukacyjną o komunikowanie lustracyi tych, które już ma i o uwiadomienie o tych, których jeszcze nie ma; 2) żeby podać do gazet wiadomość o zaczynać się mającej Komisyi Rozdawniczej w dzień 24 miesiąca bieżącego i donieść publico, jakie są requisita przez Rzeczpospolitą przepisane dla tych, którzy concurrunt do nabycia dóbr po zgaszonym zakonie jezuickim do dyspozycyi Rzeczypospolitej przyszłych; prócz tego toż samo uwia-domienie żeby było przybite na refektarzu bernardynów i na drzwiach sali delegacyjnej; 3) żeby tabelę taksy dóbr ułożyć;  4) uniwersał dla lustratorów wydać, żeby srebra sprowadzili, a marszałek konfederacyi i sejmowy opatrzy ich na drogę, co mu będzie wrócono; tenże marszałek wyda sancitum do Komisyi Wojskowej o konwój dla prowadzących srebra;  5) na prezydującego, kanclerza wielkiego koronnego, zdała Komisya rozrządzenie, wiele czego ze sreber na którem miejscu ma zostać dla potrzeb kościelnych; 6) gdy przez większość głosów rzecz się jaka będzie ustanawiać lub rezolwować, z góry od prezydującego głosy rachowane będą. (…)

Sesya 75, 26 sierpnia. Zaczęła się sesya od egzaminowania pignorum Ichmciów biorących w dziedzictwo dobra po jezuitach, i najprzód ex parte kasztelana Poznańskiego produkowane były dokumenta pignoris na dobrach Woźniki, Kotowo, Snowidowo, Borzyslaw i Godziszewo, w wojew. Poznańskiem powiecie Kościńskim leżących, do nabycia dziedzictwa dóbr Suraż z przyległościami, niegdyś kolegium Ostrogskiego, które pignus za dostarczające jest przyjęte. Potem (…) Onufry Bromirski, starosta Płocki, do nabycia dziedzictwa dóbr Romoki z przyległościami, niegdyś do kolegium Słuckiego należących, obtulit in pignus dobra swoje miasteczka Sierpc połowę, z przyległościami Babice, Piaszczyn, Wola Stara, Bliznę, Szczutowo, Szczechów i Gorzeń w wojew. Płockiem i powiecie Sierpskim, a zaś w ziemi Dobrzyńskiej Plichowo, Plichówko, Szawłowo, Głowniewo, i w ziemi Wyszogrodzkiej części we wsiach Worowice i Malenie, które pro exuberanti et super plus uznane, dla czego commissum, żeby je starosta restringat do dóbr tylko Plichowa, których pretium jest 75000, a pro pignore tylko potrzeba zł. 44430 gr. 3 ½.

[1] Skan protokołów Komisjyi Rozdawczej Koronnej z lat 1774-1776 opublikowane zostały na stronie internetowej Biblioteki Narodowej pod adresem: https://polona.pl/item/protokoly-posiedzen-komisyi-rozdawniczej-koronnej-1774-1776,MTg0MDU4MTY/8/#item

[2] Tytuły podobne w dalszym ciągu są opuszczone.

[3] Dosłownie przytoczono dalej cały tekst konstytucyi pod powyższym tytułem, wydanej w Volumina legum, tom 8, str. 267— 276, 153— 157 (wyd. Ohryzki.) zobacz także całe rozporządzenie zamieszczone pod adresem : http://szczutowo.net/archiwa/1019 

Cały artykuł zamieszczono poniżej:

104. 1774 Protokoły z posiedzeń Komisji Rozdawczej Koronnej 1774-1776