Ks. Jan Świderski [1]– proboszcz w latach 1886 – 1895

Jan Świderski urodził się 13 maja 1854 r. w Nasielsku. Po ukończeniu szkoły średniej wstąpił do seminarium duchownego w Płocku. Jako diakon towarzyszył w 1877 r. biskupowi A. Gintowtowi w czasie wizytacji pasterskich. Święcenia kapłańskie otrzymał 3 czerwca 1878 r. z rąk biskupa A. Gintowta.

Pracę kapłańską rozpoczął na wikariacie w Krzynowłodze Wielkiej. W tym czasie, to jest w latach 1879- 1880 wspomagał chorych proboszczów w Krzynowłodze Małej i Wieczfni. 23 września 1880 r. przeniesiony został na wikariat do parafii św. Bartłomieja w Płocku. Samodzielną placówkę otrzymał 31 marca 1884 r. jako administrator w Malużynie, gdzie pracował trzy lata. Przez jakiś czas pomagał choremu proboszczowi ks. Cędrowskiemu w Glinojecku, a po jego śmierci był czasowym administratorem parafii glinojeckiej.

W 1887 r. przeniósł się na probostwo w Gójsku. Stan kościoła, jak stwierdził dziekan podczas wizytacji, był zły; Kościół w stanie nędznym, zębem czasu znacznie w rozmaitych miejscach zniszczony, wszelka reparacja gruntowna jest kosztowna, a więc nawet daremna. Na reperację kościoła tego lub na postawienie nowego nie ma żadnych gotowych funduszów. W podobnie nędznym stanie znajdowała się dzwonnica. Plebania i zabudowania też były poniszczone. Plebania w Gójsku jest w nędznym stanie, grzyb nader mocno ją zniszczył wewnątrz, więc już prawie wszystkim własnym materiałem wyrestaurowałem, choć i tu restauracja niewiele pomogła, gdyż jak się rzekło wyżej, grzyb plebanię tę mocno zjadł.

Ks. Świderski obsługiwał także kościół filialny w Szczutowie, który był w stanie średnim. Plebania w Szczutowie, gdzie mieszkał wikariusz była nowa, potrzebowała jeszcze wykończenia. Przy obu plebaniach był ogródek owocowy, a zabudowania w obu miejscowościach były w stanie dobrym.

W spełnianiu obowiązków duszpasterskich był gorliwy, kazania i nauki katechizmowe zawsze głosił, rozporządzeń diecezjalnych ściśle przestrzegał, akta metryczno-cywilne miał w komplecie spisane, przechowywane w osobnej szafie w kancelarii parafialnej. Jako proboszcz miał spór z parafianami o krescencje[2].

Po wizytacji parafii gójskiej przez biskupa Nowodworskiego w dniu 2 września 1895 roku przeniesiony zostaje na probostwo w Zatorach w pow. pułtuskim [3]. Tam za udzielenie chrztu dziecku unitów został ukarany przez władze carskie grzywną 100 rubli [4].

4 września 1906 r. otrzymał nominację na probostwo w Krasnem w pow. ciechanowskim [5], gdzie pracował sześć lat.  Również i tam, na prośbę rodziców prawosławnych ochrzcił dzieci, za co został ukarany przez władze carskie grzywną 100 rubli [6].  Będąc surowym dla siebie, ścisłym w pełnieniu przyjętych obowiązków i od innych tej punktualności wymagał, stąd dochodziło do konfliktów także z wikariuszami, dla których był bardzo wymagający.

7 lutego 1912 r. zostaje przeniesiony do Krasnosielca [7]. I tu miał mały zatarg z władzami rosyjskimi, bowiem tzw. nabożeństwa galowego nie odprawił sam, tylko zlecił je wikariuszowi ks. L. Mioduszewskiemu. 15 lutego 1913 r. otrzymał probostwo w Wieczfni [8], gdzie pracował cztery lata. W tym samym roku zostaje mianowany wikariuszem w Łucku [9]. W Wieczfni przeżywał trudy i niebezpieczeństwa pierwszej wojny światowej. 26 lipca 1916 r. otrzymał nominację na probostwo w Gradzanowie, gdzie pracował do końca swojego życia. W sierpniu 1921 r. sekretarz biskupa Antoniego Nowowiejskiego o ks. Świderskim zapisał: w Gradzanowie z całym pietyzmem stara się podtrzymać piękną murowaną świątynię, utrzymuje w niej ład i porządek.

Zmarł w Gradzanowie 2 lutego 1925 r. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Żył 71 lat, w tym 47 lat w kapłaństwie.

[1] Na podstawie biogramu Ks. Michała Mariana Grzybowskiego. [w:] Ks. M. M. Grzybowski, Duchowieństwo diecezji płockiej wiek XIX, T. 3, Płock 2012, s. 254-255.

[2] Krescencja – dawniej: plony uzyskane w ciągu jednego roku w gospodarstwie rolnym, Źródło: Słownik języka polskiego, https://sjp.pl/Krescencja [Dostęp 2023-04-02]

[3] Słowo Nr 245 z 12 (24) Października 1895, s. 2.; Gazeta Świąteczna Nr 773 z (15) 27 października 1885 s. 6.; Kurjer Warszawski Nr 280 z 28 września (10 października) 1895 r s. 4.

[4] M. Grzybowski, Duchowieństwo diecezji płockiej w walce o wolność narodu i Kościoła [po roku 1863, [w:] Studia Płockie Nr 19-20 z 1991-1992 s. 240.

[5] Słowo Nr 318 z dnia 23 listopada 1906 r. s. 2.

[6] M. Grzybowski, Duchowieństwo diecezji płockiej w walce o wolność narodu i Kościoła [po roku 1863, [w:] Studia Płockie Nr 19-20 z 1991-1992 s. 240.

[7] Słowo nr 81 (22 luty) 9 marca 1912 r, s. 5.; M. Grzybowski, Jubileusz 600-lecia parafii Krasnosielec 1386-1986, Studia Płockie 15, 1987, s. 213.

[8] Przegląd Katolicki nr 9 z 01 marca 1913 r, s. 18

[9] Słowo Nr 77 z 19 luty (6 marca 1913 r, s. 5.