Ks. Franciszek Bronisław Zaleski [1] – 1931-1935
Franciszek Zaleski urodził się 19 stycznia 1881 roku we wsi Zalesie Stare w parafii Wyszonki Kościelne jako syn Franciszka i Marianny z Roszkowskich. Rodzice mieli gospodarstwo rolne. Pochodził z wielodzietnej, bo liczącej 13 dzieci rodziny. Szkołę powszechną ukończył w Wyszonkach, gimnazjum zaś w Suwałkach, otrzymując w roku 1897 świadectwo dojrzałości. Po maturze zgłosił się do Seminarium Duchownego w Płocku, które ukończył w 1903 roku, przyjmując święcenia kapłańskie.
Pracę kapłańską rozpoczął jako wikariusz w Skrwilnie, następnie w Przasnyszu (1906-1907), Nurze (1907-1908), Obrytem i Sarbiewie. We wrześniu 1909 roku został zwolniony przez władzę
diecezjalną z wikariatu i wyjechał do Fryburga szwajcarskiego na studia specjalistyczne, które ukończył stopniem doktora filozofii, specjalizując się w polonistyce.
Wybuch pierwszej wojny światowej nie pozwolił mu powrócić do Polski, pozostał więc w Szwajcarii jako kapelan przy szpitalu Czerwonego Krzyża, opiekując się polskimi emigrantami. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku powrócił do Polski i wraz z komitetem obywatelskim zorganizował w Bielsku Podlaskim prywatne gimnazjum koedukacyjne, gdzie zdobył sobie opinię dobrego organizatora i nauczyciela. (…) Ks. Zaleski był w tej placówce dyrektorem i nauczycielem języka polskiego i geografii.
W roku 1924 powrócił do diecezji i zorganizował gimnazjum koedukacyjne w Przasnyszu. Był tam dyrektorem i nauczycielem języka polskiego i literatury. W pracy i współżyciu nie zawsze był łatwy. Cechowały go stanowczość, twardość, nieustępliwość, dyktatorstwo.
Dnia 13 sierpnia 1924 roku został powołany przez księdza biskupa Nowowiejskiego na nauczyciela literatury i języka polskiego w Niższym Seminarium Duchownym w Płocku, gdzie pracował siedem lat. Był człowiekiem wykształconym, imponował swoją błyskotliwością i inteligencją, zwłaszcza świeckim i wśród nich był mile widziany. Jako nauczyciel i wykładowca był drobiazgowy w analizie opracowywanych utworów, mniej czasu poświęcał na lektury, co odbijało się na pracach pisemnych uczniów. Po siedmiu latach pracy nauczycielskiej przeszedł w 1931 roku do pracy parafialnej, otrzymując probostwo w Gójsku, gdzie był do 1935 roku[2], a potem w Trębkach do roku 1939.
Wojna i okupacja zastały go na probostwie w Kroczewie. Tu został oskarżony o kolportowanie ulotek patriotycznych – podczas gdy były to drukowane homilie niedzielne – i aresztowany 10 kwietnia 1940 roku. Przez pół roku był więziony w Warszawie na Pawiaku. Utracił siły i zdrowie okrutnie bity na badaniach w siedzibie gestapo w alei Szucha. Zwolniony z więzienia osiadł na plebanii w Mogielnicy, gdzie wkrótce ciężko się rozchorował. W połowie maja 1945 roku powrócił do Kroczewa schorowany i wyczerpany nerwowo, a nawet częściowo sparaliżowany. Wszystko to utrudniało mu prowadzenie duszpasterstwa, dlatego 22 lutego l 946 roku zrezygnował z parafii na rzecz ks. Leona Chojnackiego, a sam osiadł w Seminarium Duchownym w Płocku. Zmarł 23 maja 1946 roku, pochowany na cmentarzu w Płocku.
[1] Na podstawie biogramu Ks. Michała Mariana Grzybowskiego. [w:] Ks. M. M. Grzybowski, Duchowieństwo diecezji płockiej, Tom 1 cz. 1, Płock 2007, s. 581-582.
[2] Podając za kalendarzem – informatorem kościoła Rzymsko-katolickiego w Polsce na rok 1936-1937, wg stanu na dzień 1 sierpnia 1936 roku w Parafii Gójsk proboszczem jest Ks. dr. Bronisław Zalewski, wikariusz Vacat [w:] Informator kościoła Rzymsko-katolickiego w Polsce 1936-1937, Warszawa, 1939, s. 118.